Çene Yüz Estetiği
Ortodontik tedavi her zaman iyi bir çiğneme fonksiyonunun yanında mükemmel bir gülümsemeyi amaçlar. Ortodontik tedavi sadece estetik bir gülüş değil bunun yanında çene ve yüz estetiğini de kapsamaktadır. Çenelerin yanlış pozisyonlanması (önde veya geride konumlanması) problemin şiddetli olduğu durumlarda sadece diş telleri ile düzeltilememektedir. Alt çenenin çok büyük olması (alt çene öndeliği), üst çenenin küçük olması (üst çene geriliği), orta yüzün az gelişmiş olması gibi durumlarda yüz estetiğinin iyileştirilmesi için farklı birtakım işlemler yapılması gerekir.
Sağlıklı dişler ve gülüş estetiğini değerlendirmek yüz estetiğine oranla daha kolaydır. Beyaz, boşluk ya da çapraşıklık olmaksızın düzgün sıralanmış dişler, pembe dişetleri, alt dudak kavsine paralel seyreden ön diş kesici kenarları gibi durumların varlığı sağlıklı ve estetik bir gülüşe işaret eder. Yüz estetiği değerlendirilirken ise daha farklı kriterler göz önünde bulundurulur.
Cepheden bakıldığında yüzün sağ ve sol yarımının simetrik olması çene ve yüz asimetrisinin olmadığına işaret eder ve yüz estetik görünür. Bir diğer deyişle kaşlar, gözler, burun delikleri, ağzın köşeleri ve çenenin yarısı sağda ve solda yüzün hayali bir merkez hattından aynı uzaklıktaysa yüz, estetik olarak algılanır.
Yandan bakıldığında ise üst ve alt çene birbirlerine veya başa göre önde ya da geride yer almamalı. Burun – çene ve çenelerin birbiriyle orantılı olarak uyumlu bir ilişki içinde olduğu bir yan profil de çekici olarak algılanır. Yüzün orta ile alt bölgesi, esasen üst ve alt çenenin pozisyonuna göre belirlendiği için çene yüz estetiğini bu noktada etkilemektedir. Çene yüz estetiği, dişlerin pozisyonunun yanı sıra çenenin doğru pozisyonunu ve dolayısıyla tüm yüz profilini etkiler.
Çene Yüz Estetiği Kimler İçin Uygundur?
Çeneleriniz çok ileride, geride ya da sağa veya sola sapmış olabilir. Bunun yanında çok yüksek ya da çok alçak bir profile sahip olabilirsiniz. Çenelerdeki hafif düzeydeki yanlış hizalamaların mutlaka düzeltilmesi gerekmeyebilir.
Daha büyük sapmalar ise net bir estetik ve işlevsel uyumsuzluk yaratır. Yüz ile çene arasında ciddi düzensizlikleriniz varsa çene ve yüz estetiğinizin tamamlanması için küçük yaştaki bireyler için (8-12 Yaş aralığı) çeşitli aparatlar, erişkin bireyler için (18 Yaş ve üstü) bir dizi operasyon gerekecektir.
Çene Yüz Estetiği Nasıl Yapılır?
Erişkin hastalarda çene yüz estetiğinin sağlanması aşamaları şu şekildedir:
1) Üst dişler, üst çene içerisinde, alt dişleri alt çene içerisinde en ideal konumlarına yerleştirilir.
2) Üst ve alt çene kemiği cerrahi operasyon ile doğru konumlarına yerleştirilir.
Küçük yaştaki (8-12 Yaş Aralığı) bireylerde çene yüz estetiğinin sağlanması aşamaları şu şekildedir:
1) Üst ve alt çene kemiği herhangi bir cerrahi operasyon olmaksızın çeşitli aparatlar ile doğru konumlarına getirilir.
2) Üst dişler, üst çene içerisinde, alt dişleri alt çene içerisinde en ideal konumlarına getirilerek ideal bir kapanış ilişkisi sağlanır.
Böylece çeneler yüz estetiğini sağlayan doğru konumlara yerleştirilir. Dişlerin de çeneyle beraber doğru konuma alınması ideal bir gülüş estetiğinin yanında alt ve üst dişlerin mükemmel bir kapanış ilişkisine kavuşmasını sağlar.
İlk olarak çene yüz ve diş muayenesinin ardından detaylı bir değerlendirme yapılıp, teşhis ve sonrasında ilgili diğer branşlar (çene cerrahisi) ile varılan ortak görüş doğrultusunda kişiye özel bir tedavi planlanacaktır.
Erişkin bireyler için (18 Yaş ve üstü) ;
Ortalama 6-12 ay sürebilecek tel tedavisi ile dişler düzeltilecek,
İkinci aşama olarak çene ameliyatınız gerçekleştirilecektir. Çene kemiğiniz cerrahi operasyon ile hareketlendirilecek ve yeni pozisyonuna (küçük titanyum vidalar veya plakalar ile) sabitlenecektir.
Operasyon genel anestezi altında yapılmaktadır. Genel olarak bu süreçten sonra ağrısız bir şekilde bir şeyler yiyip tekrar etkili bir şekilde konuşabilseniz bile çene kemiğinizin tamamen iyileşmesi 5 ile 6 ay kadar sürmektedir.
İyileşme sürecinde yumuşak gıdalar ile başlanıp yavaş yavaş normal sertlikteki gıdalara geçiş yaptığımız bir süreç gerçekleşmektedir.
Bu süreç içerisinde tel tedavisine devam edilip alt ve üst dişlerin ideal kapanışa gelmesi için ufak ayarlamalar yapılacaktır.
Küçük yaştaki bireyler için (8-12 Yaş Aralığı)
8-12 Yaş aralığındaki bireylerde bozuk olan çene yüz estetiği (geri ya da ileride konumlanmış çene kemiği), aparatlar yardımıyla cerrahi operasyon yapılmaksızın doğru konuma getirilmektedir.
Erişkinlerde diş teli tedavisinin ardından çene konumları düzeltilirken küçük yaştaki bireylerde aksine önce çene kemikleri doğru pozisyona alınıp sonrasında tel tedavisi yapılmaktadır.
Öncelikle çeneleri uygun pozisyona almak için 6-9 Ay süre ile çeşitli aparatlar kullandırılır.
Çenelerin uygun konuma alınmasından sonra sabit diş teli tedavisi ile dişler doğru pozisyonlarına alınarak dizelenmektedir.
Çene Yüz Estetiği Ameliyatsız Yapılabilir Mi?
Bu konuda ameliyat ya da ameliyatsız tedavi ayırımı tamamıyla problemin şiddeti ve hastanın yaşı ile ilgilidir.
Erişkinlerde (18 Yaş üstü);
Hafif-orta seviyedeki çene problemleri sadece tel tedavisi ile maskelenip ameliyatsız tedavi edilebilmektedir.
Orta-ileri seviyedeki çene-yüz problemleri ameliyatsız tedavi edilemezken tel tedavisi ile birlikte cerrahi operasyon gerektirmektedir.
Küçük yaştaki bireylerde (8-12 Yaş);
Genetik şiddetli alt çene öndeliği gibi bazı ender problemler haricinde tüm çene-yüz bozuklukları erken yaştaki bireylerde ameliyatsız bir şekilde düzeltilebilmektedir.
Bu nedenle her bireyin 7-8 yaşlarına kadar bir ortodonti uzmanına muayene olması ve erken müdahale ile ileriki yaşlardaki ameliyat ile düzelecek bozuklukların ameliyatsız tedavi edilmesini sağlayacaktır.
Çocukların çene kemiği yumuşak ve rahatlıkla şekillenebilirken, yetişkinlerin çene kemiği, büyümesini tamamlamış, sıkıca sabitlenmiş ve serttir. Yalnızca diş telleri veya aparatlarla ile çeneleri hareket ettirmek ve konumlandırmak mümkün olmamaktadır.
